Założenia i podejście w stylu GaSa pomoże hodowcom w doborze odpowiedniej dawki stymulacji.
WSNS, czyli Wczesna Stymulacja Neurologiczna Szczeniąt, to zestaw ćwiczeń wykonywanych między 3 a 16 dniem życia szczeniąt. [kliknij, jeżeli chcesz przejść do wpisu o WSNS]
Czy WSNS to zawsze dobry pomysł?
Celem ćwiczeń WSN jest poddanie zwierząt krótkotrwałemu, umiarkowanemu stresowi, co z kolei wpływa na zwiększenie ich tolerancji na stres w wieku dorosłym. Stymulacje, które wykonuje hodowca, nie mają miejsca w naturalnych warunkach, we wczesnym szczenięctwie.
W sytuacji, gdy miot jest już pod wpływem innego stresora nie jest dobrym pomysłem, aby im jeszcze dodatkowo „dokładać”.
„Jeżeli miot jest zestresowany z jakiegokolwiek powodu (choroba, podróż, słabe przybieranie na wadze, itp.) po prostu tul i głaszcz je w sposób uspokajający a nie dodający więcej stresu.”
(D. Zahorodny, worldreadypets.com)
WSNS a GaSa
Tutaj „na białym koniu” wkracza technika GaSa. 😉 Masaż, którego priorytetem są indywidualne potrzeby i możliwości.
Jeżeli będziemy uważni, będziemy z ciekawością obserwować nasze szczeniaki, to damy sobie szansę na wyłapanie momentów, w których WSN będzie wspierało rozwój i tych, w których poczyni więcej szkód niż korzyści.
„Jakkolwiek badania naukowe nie wykazały jakie są optymalne formy i wielkość stresu, który ma pozytywne, stymulujące rozwój skutki, panuje powszechna zgoda co do tego, że wczesnorozwojowy stres w umiarkowanej formie jest potrzebny dla polepszenia zarówno fizjologicznego jak i psychologicznego funkcjonowania zwierzęcia w życiu dorosłym. Wiadomo także, że określona dawka stymulacji dla jednego osobnika może być optymalna, podczas gdy dla innego może być zbyt intensywna. Wiadomo też, że zbyt silny lub długotrwały stres może zahamować rozwój.”
(A. Kinteh-Kłosiński, coape.pl)
Założenia i podejście w stylu GaSa pomoże hodowcom w doborze odpowiedniej dawki stymulacji.
Na początku był dotyk
W pierwszych dniach życia szczenięta są szczególnie wrażliwe na bodźce dotykowe, termiczne i ruchowe. Zmysł dotyku jest tym, który towarzyszy naszym czworonogom (i nie tylko) już od pierwszych chwil po urodzeniu. Szczenięta wyczuwają swoją matkę, przemieszczają się w kierunku ciepła.
„Dotyk (układ czuciowy) jest uznawany za jeden ze zmysłów, jednak wrażenia określane łącznie jako dotyk są kombinacją sygnałów przesyłanych przez komórki reagujące na ciepło lub zimno, nacisk oraz uszkodzenie (ból).”
Pierwsze dwa tygodnie życia szczenięta wchodzą w interakcję poprzez dotyk. To czas, w którym również ludzcy opiekunowie powinni delikatnie dotykać, głaskać szczeniaki, aby dać im doświadczenie przyjemnego kontaktu.
GaSa dla szczeniąt
W jaki sposób głaskać szczeniaka?
Z uważnością, ciekawością i otwartością. Ważne, aby obserwować młode psy, zauważać, jak reagują na dotyk.
Poza samym pozytywnym kontaktem z człowiekiem przegłaskiwanie pomaga w czuciu własnego ciała. Szczeniak uczy się, gdzie się zaczyna, a gdzie kończy.
Głaskając daj mu możliwość skorzystania z tego działania – dotykaj całego ciała szczeniaka.
„jest to pozycja [książka o GaSa] wartościowa również dla hodowców, którzy mogą zastosować tę metodę jako element wzbogacający wczesną stymulację neurologiczną czy socjalizację.”
(Wiktoria Karpowicz –
psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralna, felinoterapeuta i behawiorysta COAPE, konsultantka książki o GaSa)
Sekwencja GaSa dla szczeniąt
Potraktuj to jako inspirację. GaSa nie jest sztywnym zestawem reguł – jest paletą możliwości, z której wybierasz, to co służy Tobie i Twojemu podopiecznemu.
Sekwencja może wyglądać w następujący sposób:
- przegłaszcz otwartą dłonią grzbiet i boki ciała;
- przegłaszcz brzuch;
- przegłaszcz pyszczek;
- głaszcz oczy (nie próbuj otwierać na siłę!) i uszy;
- przegłaszcz pyszczek i szyję, wydłuż na całą długość ciała;
- przegłaszcz grzbiet i boki, wydłuż na ogon;
- przegłaszcz ogon osobno;
- głaszcz boki i kończyny jednego boku, powtórz na drugiej stronie;
- przegłaszcz każdą kończynę z osobna, delikatnie uciśnij opuszki;
- przytul do swojego ciała.
WSNS nie zastąpi codziennej opieki i głaskania szczeniąt
Stymulacja neurologiczna to ćwiczenia wywołujące krótkotrwałą i umiarkowaną sytuację stresową. WSNS wpływa korzystnie na odporność i funkcjonowanie szczeniaków, ale hodowcy nie powinni być tylko dostarczycielami stymulacji.
Szczeniak poznając hodowcę, poznając ludzi, zaprzyjaźnia się z nimi. Uczy się, że tym dziwnym stworom chodzącym na dwóch łapach można zaufać. Może obserwować relację swojej psiej mamy z opiekunem, ale ważne aby zbierał też swoje pozytywne doświadczenia związane z ludźmi.
Niezależnie od tego na jakie techniki zdecyduje się hodowca, ważne aby szczeniaki miały kilka razy dziennie kontakt z człowiekiem. Warto zastanowić się nad poznawaniem ich z różnymi ludźmi (mężczyznami, kobietami, w różnym wieku) – oczywiście w odpowiednim czasie i pod nadzorem hodowcy.
„Uważam, że [książka o GaSa] powinna być dołączana przez hodowców do wyprawki dla każdego szczeniaka oraz darowana z każdym adoptowanym psem.”
(Małgorzata Krzemińska –
dogoterapeuta, przewodnik psów pracujących w dogoterapii, pedagog, logopeda, konsultantka książki o GaSa)
W prawidłowym rozwoju szczeniąt niezbędna wydaje się czuła opieka przygotowująca do zetknięcia z otaczającym światem, z dołączeniem do nowych ludzkich rodzin.
Nagranie audio wpisów o dotyku dla opiekunów szczeniąt:
